Uchwała Walnego Zgromadzenia Członków PKN ICOMOS

Polski Komitet Narodowy ICOMOS wyraża głębokie zaniepokojenie trwałym i postępującym pogorszeniem stanu systemu ochrony zabytków w Polsce. Sytuacja ta ma bezpośredni związek z marginalizacją problematyki ochrony dziedzictwa kulturowego w polityce Państwa.

Znaczącym przykładem marginalizacji ochrony dziedzictwa było całkowite pominięcie tej problematyki w programie obrad plenarnych Kongresu Kultury Polskiej i zredukowanie jej do jednego z ponad 30 paneli. Wnioski "Raportu o systemie ochrony dziedzictwa kulturowego w Polsce po roku 1989" opracowanego na Kongres nie są do tej pory wdrażane, a jednomyślna uchwała Plenum Kongresu dotycząca scalenia służb konserwatorskich i ich odpolitycznienia nie jest realizowana.

Sytuacja terenowych służb konserwatorskich pogarsza się, ich pozycja i prestiż spada, obniżają się możliwości skutecznego działania. W efekcie zasób zabytków w Polsce nie jest należycie chroniony, wiele z nich ulega przyspieszonemu niszczeniu, wiele z nich traci autentyzm. Ginące bezpowrotnie zabytki znikną również ze świadomości naukowej i pamięci społecznej, jeśli nie zostaną w porę udokumentowane. Tymczasem jedyna ogólnokrajowa instytucja, odpowiedzialna za merytoryczny nadzór i dokumentację dóbr kultury, staje wobec groźby wyznaczenia jej innych celów i zadań oraz pozbawienia doświadczonego, konserwatorskiego kierownictwa.

PKN ICOMOS uważa rozwój sytuacji w systemie ochrony dziedzictwa kultury w Polsce za bardzo groźny i wymagający zdecydowanej reakcji całego naszego środowiska.

Zwracamy się do Władz odpowiedzialnych za ochronę dziedzictwa kultury w Polsce o podjęcie pilnych działań mających na celu zmianę obecnej sytuacji.

Przyjęto na Walnym Zgromadzeniu Członków PKN ICOMOS na Zamku Królewskim w Warszawie w dniu 5 marca 2010 roku.